Çin kaligrafisi (书法 – Shūfǎ)
Batıdaki hat çoğunlukla resimli ortaçağ senaryosunun yeniden
yaratılmasıyla ilişkilidir. Çin'de ise kaligrafi her zaman daha çok şey ifade
ediyordu; hat sanatı saygı duyulan bir meslektir. Bilgisayarların son
yükselişine kadar, daktilolar çok sayıda Çince karakterle baş edemedikleri için
elle yazılmış yazılara gerçek bir alternatif yoktu. Kaligrafi ve resim arasında
yakın bir ilişki vardır, bir kaligrafi kendi içinde bir sanat eseri olarak
kabul edilir. Birçok büyük resim, ince kaligrafide üzerlerine yazılmış bir şiir
ile tamamlanmaktadır. Karakterlerin karmaşık biçimleriyle, İngilizceye ve küçük
bir alfabeye sahip diğer dillere kıyasla, bireyselliği yazılı hale getirmenin
çok daha fazla kapsamı vardır. Kaligrafi ustası, yaptığı işi kırmızı mumsu macun veya mürekkeple
(orijinal olarak cinnabar ile renklendirilmiş) bir mühür ekleyerek imzalar. İyi
bir resim, farklı zamanlarda farklı yazarlar tarafından birkaç şiir taşıyabilir
ve genellikle gururlu sahiplerin yanı sıra hattatın ardıllığının kırmızı mühür
işaretlerini taşıyacaktır. Eski dönemlerde İmparatorluk sınavları için iyi ve
net bir şekilde yazabilmek gerektiğinden, tüm hevesli akademisyenler kaligrafi
pratiği yapmak için uzun saatler harcamak zorunda kaldılar.
Kaligrafi stilleri
Farklı kaligrafi tarzlarına 'oynak kelebek'; ‘Dewdrop’;
"Sıçrayan ejderha" ve "öğütme dalgaları". gibi şiirsel
isimler vermiştir. Kaligrafi inme tipleri farklı özelliklere sahiptir; kemik, et;
kas ve kan olarak sınıflandırılırlar. Kan, inmenin ıslaklığı veya kuruluğudur;
kemiğin yapısal yerleşimini ve etin ağırlığını (kalınlığını) et. Bir kişinin
kişiliği, hat sanatından açıkça anlaşılır. Kaligrafinin sadece sekiz temel
darbesi olmasına rağmen, her karakterin ağırlığı, gücü ve düzeni açısından
birçok seçenek vardır. Usta hattatların eserleri genellikle orijinal sanatçıya
bir saygı ifadesi olarak kopyalanır. Kaligrafinin en güzel örnekleri taş
üzerine yazılmıştır (stel denir), böylece öğrenciler taşın kendi mumlarını
balmumu ile kağıt üzerinde sürdürebilirler. Örneğin, Konfüçyüs'ün Qufu'daki
doğum yerinde çok sayıda stel var. Çin edebiyatının klasikleri, öğrencilerin
kopyalaması için başkent Luoyang'ın yakınlarında 175 CE'de yazılmıştır;
Tamamlanması sekiz yıl süren elli dev taş üzerine 200.000 karakter kazınmıştır.
Wang Xizhi 王羲之 [303-361]
Wang Xizhi bilge bir hattat ya da hat üstadı olarak kabul
edilir. Akan çim senaryosunu katı kare resmi metnin aksine geliştirdi.
Kaligrafisi “yüzen bir bulut olarak ışık; ürkütücü bir ejderha gibi güçlü ”
olarak tanımlanır. Doğu Jin hanedanının Kuzey Çin'de iktidarı elinde tutmaya
çalıştığı kaos döneminde yaşadı. Kağıt üretiminin yaygınlaştığı ve kaliteli
olduğu zamandı. Wang Xizhi, Lady Wei (卫 铄 Wèi
shuò) tarafından eğitildi ve tarzını etkilemiş olabilecek bir kaz sürüsü tuttu.
Kazların boyunlarını nasıl hareket ettirdiğini inceledi ve bu, pürüzsüz ve
zarif vuruşlar yapmak için kolunu hareket ettirme şekline ilham verdi. Wang,
zamanın tüm tanınmış ustalarından öğrenerek, sadece kaligrafi okumak için bir
memur olarak kariyerinden vazgeçti. Fırçasındaki mürekkebi temizlemek için bir
göleti siyaha çevirene kadar uzun ve ateşli bir şekilde pratik yaptığı
söylenir.
Eserleri, ulaşılabilecek mükemmelliğe yakın olduğu için
yüzyıllar boyunca kopyalanmış ve yeniden kopyalanmıştır. Onun tarzına
"xing shu" ya da akıcı bir stile sahip "hareketli yazı"
denir. Kopyalar genellikle taşa kazınmış kaligrafinin sürtünmeleri alınarak
yapılmıştır. Oğlu Wang Xianzhi 王献 之, Tang
hanedanı Wang Xizhi'nin ünü tarihine kadar büyük (daha büyük değilse) hattat
olmasına rağmen tarihte sabitlendi. Çalışmaları, sağlam provenanslı kopyalar
için on milyonlarca dolarlık fiyatlarla hala çok değerlidir.
En ünlü eseri “Orkide Köşkü'nde bestelenen şiirlere önsöz” 兰亭 集 序 Lán
tíng jí xù Shajianging, Zhejiang yakınlarındaki Lan Ting'de (兰亭) 42
konuk için bir parti hakkındadır. Her birinin suların üzerine yerleştirilmiş
bir bardak vardı, bardak hareket etmeyi kestiğinde bir şiir oluşturmak zorunda
kaldı. Yasak Şehir'deki Xishang Köşkü'ne benzer bir hikaye var, burada
bardakların yüzmesi için bir su kanalı oluşturuldu.
Çin Hat Sanatları
Son birkaç bin yıldır kullanılan bir düzineden fazla
tanınmış hat sanatı vardır. Dà zhuàn 大篆 (büyük mühür) 4.000 yıl önce Sarı
İmparator'a atfedilen eski karakter biçimidir. Qin İmparatoru, imparatorluk
için standart olarak xiǎo zhuàn 小篆'yi (küçük mühür) tanıttı. Reform,
başbakanı Li Si by tarafından getirildi. Mühürlerdeki (veya pirzolalardaki)
karakterler bu güne kadar zhuàn shū 篆书 yöntemini kullanır.
Büro yazıtı, Han hanedanındaki resmi kayıt betiği olmak için daha önceki düz çizgi
biçimlerinden gelişti.
Ustalaşmak için en karmaşık yöntemdir ve fırça
yazmak için kullanıldıktan sonra ilk geliştirilir. Bu yazıtlardan Japonlar
kanji karakterlerini elde ettiler.
Hızlı yazma için daha akıcı bir senaryoya ihtiyaç vardır,
bu, karakterlerin tek bir akan vuruşta çizilmesine izin vermek için birçok
köklü basitleştirmeyi getiren cǎo shū 隶书 (çim
komut dosyası) ile başarılmıştır; bu onları daha yuvarlak ve deşifre etmelerini
zorlaştırır. Yazmak için kullanılan genel senaryo, anlaşılacak doğrusal çizgiye
yeterince yakın olan ve yazılması hızlı olan xíng shū 行书
(yarı-el yazısı script) 'dir. Xing shu, Çince'nin normal "elle
yazılmış" biçimidir. Bugün kullanılan düzenli, resmi senaryo, Han
hanedanında kullanılmaya başlanan kǎi shū 楷书'dır
ve sonunda Tang hanedanlığında formda dondurulmuştur. Karakterler standart bir
alanda yazılmıştır ve okunması kolay olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu
çocukların okumayı öğrendiği betiktir, bu yüzden '真 zhēn shū ‘normal betik' olarak da bilinir.
Akan Karakterler
Akan karakerler Büyük Kaligrafi Adaçası Wang Xizhi ile
ilişkilidir. Yazma hızı için konturlar fırçanın birleştirilmiş hareketiyle
çizilir, ancak standart kare şekli korunur. Kaishu günümüzde el yazmaları ve
kişisel mektuplar için kullanılan bir betiktir.
Senaryoda yapılan son büyük değişiklik, karakterlerin
okumayı kolaylaştırmak ve yazmayı daha hızlı hale getirmek için
basitleştirildiği 1960'larda oldu. Modern, basitleştirilmiş forma jiǎn tǐ zì denir.
Dört Hazine
Bilgin Dört Hazineleri: mürekkep çubuğu; mürekkep taşı;
fırçalar; ve kağıt (笔墨 纸 砚 bǐ mò zhǐ yàn). Bunlara mühür de eklenir;
cinnabar macunu ve geleneksel dağ şeklinde bir kalem standı.
Mürekkep genellikle bir çubuk halinde katı halde sağlanır,
gerektiğinde mürekkep sağlamak için su ile öğütülür. Kozalaklı odunun
yakılmasından kurumdan yapılır ve yapıştırıcı ile bağlanır (eski zamanlarda pirinç
nişastasından).
Mürekkep taşı, mürekkep çubuğunu su ile öğütmek ve mürekkep
çubuğunu taşlamak için pürüzsüz bir alana sahiptir. Genellikle kayrak veya
benzeri ince taneli taştan yapılır. Belki de en prestijli mürekkep taşları
Duan, Guangdong'dan geliyor. Anhui eyaleti aynı zamanda iyi bir mürekkep taşı
kaynağı olarak da ünlüdür.
Fırça geleneksel olarak keçiden gelebilecek kürktür; tavşan;
deve; fare; porsuk; çam sansarı veya diğer hayvanlardan da yapılır. Kalın
vuruşlar için çok fazla mürekkep alabilen ve yine de ince vuruşlar yapmak için
çok keskin bir noktaya gelebilen kalın bir fırçadır. Fırçanın şaftı normalde
bambudan yapılır. Her vuruş tek bir hareketle yapılmalıdır; ortasında ya da
daha sonra düzeltme için tereddüt izin vermez.
Genellikle kaligrafi çalışması için kağıt kullanılır, ancak
ipek ve keten de kullanılır. Pirinç kağıdı gibi kağıt, 'doku' kağıdı kadar ince
ve emici olabilir, bu da yazmayı daha zor hale getirir. Bambu kağıt genellikle
pratik için kullanılır.
